Czy tabsy na odchudzanie to mit?

Większość, jeśli nie wszyscy, pacjenci (i Ty pewnie też) z nadmierną masą ciała chcą schudnąć szybko, bez wyrzeczeń, ale za to z ogromnymi efektami. Apteczne i (o zgrozo! Nie tylko apteczne) półki uginają się od pudełek z napisem „spalacz tłuszczu” „slim”, „fit” itp.​, czyli tabletkami na odchudzanie.

Postaram się dzisiaj zrobić mały przegląd tego co oferują nam firmy farmaceutyczne. Pewnie będę stronnicza  (uważam, że w większości przypadków zbilansowana dieta i odpowiednia aktywność fizyczna są najlepszymi „spalaczami tłuszczu”), ale nie zmienia to faktu, że aktualnie farmakoterapia nie jest często zalecana przez lekarzy w leczeniu otyłości.

SYMPATYKOMIMETYKI

Wpływają one na uczucie sytości. Mogą powodować zwiększenie objętości spożytego pokarmu (w skład preparatu wchodzą substancje mające zdolność wchłaniania wody i pęcznienia) lub wpływać bezpośrednio na układ nerwowy. Niektóre z sympatykomimetyków są pochodnymi amfetaminy i mogą uzależniać.  Do działań nieporządanych zalicza się silne pobudzenie psychoruchowe, a długotrwała terapia tymi lekami może powodować zaburzenia osobowości, libido, bóle i zawroty głowy oraz dermatozy (choroby skóry). Mało? No to dorzućmy do tego worka tachykardię (przyspieszenie pulsu), biegunki i zaparcia, niepokój i bezsenność.

LEKI SEROTONINERGICZNE

Leki, mimo że już wycofane z leczenia otyłości (zaobserwowano chorobę zastawkową serca u pacjentów przyjmujących lek rzez długi okres czasu), nadal znajdują zastosowanie w terapii depresji. Ich efekt polegający na hamowaniu łaknienia utrzymuje się przez około 5 miesięcy, a później słabnie. Działania nieporządane? Bóle głowy, nudności, biegunka, bezsenność. UWAGA! Te leki również mogą uzależniać.

LEKI NASILAJĄCE TERMOGENEZĘ

Czyli tak zwane spalacze tłuszczu. Leki te działają w taki sposób, aby zwiększyć ilość produkowanego ciepła, do czego wykorzystywana jest energia. Do działań nieporządanych zaliczamy wzrost ciśnienia tętniczego, przyspieszenie rytmu serca, niepokój, drżenia mięśniowe. Odnotowano również przypadki śmiertelnych zatruć po stosowaniu efedryny należącej do grupy leków nasilających termogenezę, a jej przewlekłe stosowanie może doprowadzić do udaru mózgu.

SUPLEMENTY DIETY

Powyżej opisałam leki, ale w aptekach i sklepach znajduje się cały wachlarz suplementów diety. O różnicy między suplementem a lekiem pisałam tutaj.

Do suplementów diety zaliczamy błonnik pokarmowy, a zwłaszcza jego frakcje hydrofilne, czyli wchłaniające w wodzie. Pęczniejąc w przewodzie pokarmowym zwiększa on swoją objętość, przez co wzmaga uczucie sytości. Ponadto błonnik pokarmowy może hamować wchłanianie cholesterolu czy glukozy z jelit. Preparaty te nie są wskazane dla osób z chorobą uchyłkową jelit. 

Wyciągi z guarany i efedry, a także z zielonej herbaty,guarany i kofeiny zwiększają termogenezę, ale mogą powodować (podobnie jak leki o takim działaniu) bezsenność, wzrost ciśnienia tętniczego, tachykardię czy suchość w ustach. Wyżej wymienionych efektów nie daje forskolina.

Musisz jednak pamiętać, że mechanizmy działania licznych suplementów diety nie zostały do końca poznane. Lepiej zachować ostrożność, a najlepiej po prostu zmienić styl życia, w tym przede wszystkim nawyki żywieniowe. Zwróć też uwagę co i GDZIE kupujemy. Jeśli już podejmiesz decyzję, że wprowadzisz jakiś suplement diety wspomagający walkę z nadmiernymi kilogramami, to kup go w bezpiecznym miejscu. Osobiście wybrałabym aptekę. W sklepach internetowych można znaleźć przeróżne preparaty, w których składzie znajdują się takie cuda,że nie jeden farmaceuta by się zdziwił. 

Dzisiejsza medycyna stwarza jednak możliwość farmakologicznego leczenia otyłości. Dostępne są trzy leki, które mogą być przepisane przez lekarzy, w sytuacji, gdy modyfikacja stylu życia nie przyniosła oczekiwanych rezlutatów. Należą do nich: orlistat, liraglutyd oraz lek złożony składający się z chlorowodorku naltreksonu oraz chlorowodorku bupropionu. Niemniej farmakoterapia nie zwalnia pacjenta z przestrzegania zaleceń dietetycznych oraz podejmowania aktywności fizycznej, a zasady wprowadzania leków są ściśle określone. Nie można zapominać również o działaniach niepożądanych, które przyjmowaniu leków mogą towarzyszyć. Warto tez wspomnieć o cenie tych leków, która bardzo często jest stosunkowo wysoka. 

ORLISTAT

Aby nasz organizm mógł pozyskać energię z tłuszczu, musi on zostać najpierw strawiony, co ma miejsce dzięki aktywności enzymów-lipaz. Proces ten przebiega przede wszystkim w jelicie cienkim, do którego uwalniana jest lipaza trzustkowa. Orlistat hamuje aktywność tej lipazy zmniejszając efektywność trawienia tłuszczów o około 30%. Niestrawiony tłuszcz „przechodzi” do dalszych odcinków przewodu pokarmowego. Jego obecność w jelicie grubym powoduje zwiększenie uczucia sytości, a następnie jest wydalany z kałem. Jest to lek dość bezpieczny i stosowany w Polsce, jednak biegunki tłuszczowe oraz wzdęcia bardzo często zniechęcają pacjentów do kontynuowania terapii.

CHLOROWODOREK NALTREKSONU I CHLOROWODOREK BUPROPIONU

Oba leki były wykorzystywane już w medycynie oddzielnie do leczenia między innymi uzależnienia od alkoholu czy depresji. Połączone wpływają hamująco na apetyt oraz zmniejszają uczucie głodu. Lek ten sprawdzi się szczególnie u osób chorujących na depresję, zajadających stresy, chorujących na zespół kompulsywnego jedzenia czy u pacjentów z tendencją do dojadania między posiłkami. Niemniej nie powinien być on stosowany między innymi u osób z niewyrównanym nadciśnieniem tętniczym, niektórymi chorobami psychicznymi czy ciężkimi zaburzeniami funkcji wątroby i nerek. 

LIRAGLUTYD

Jest to lek będący agonistą receptora GLP-1. Powoduje on między innymiopóźnienie opróżniania żołądka, zmniejszenie produkcji soków żołądkowych oraz zwięszenie sytości. W odróżnieniu od wcześniej wymienionych leków liraglutyd jest podawany w iniekcji podskórnej. Do najczęstszych działań niepożądanych należą wymioty, nudności oraz biegunka. 

Podsumowując: zanim sięgniemy po antidotum na nadwagę i otyłość w postaci tabletki, zastanówmy się czy rzeczywiscie zrobiliśmy wszystko, aby schudnąć. Mam tutaj na myśli takie działania jak dieta o zmniejszonej kaloryczności, aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu i unikanie stres. ,Przemyślmy też, czy działania niepożądane zwiazane z przyjmowaniem leków są warte słodyczy, słodkich napojów czy fast foodów, których spożywania nie umiemy sobie odmówić. Pamiętajmy, że lepiej schudnąć wolno, zdrowo i bezpiecznie niż w ciągu tygodnia pozbyć się nadmiaru kilogramów kosztem naszego zdrowia i samopoczucia.  

Na podstawie:

1. Kujawa A., Szponar J., Szponar E., Zapalska-Pożarowska K.,Kostek H.: Szkodliwość leków i środków wspomagających odchudzanie – punkt widzenia toksykologa. Przegląd lekarski. 2012; 69 (8):548-551.

2. Czopek A, Zagórska A, Pawłowski M. Przegląd najważniejszych preparatów stosowanych w leczeniu otyłości. Medicina Internacia Revuo. 2016; 1(106): 20-25. 

3. Zasady postępowania w nadwadze i otyłości w praktyce lekarza rodzinnego. Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością.


0 komentarzy

Dodaj komentarz

Avatar placeholder

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *