Podstawowe informacje o nieswoistych chorobach zapalnych jelit

Poniżej znajdziesz podstawowe informacje o nieswoistych chorobach zapalnych jelit. Opróch epidemiologii poruszony zostanie temat najczęstszych objawów, leczenia oraz krótkiego wyjaśnienia czym są te choroby i jakie jest ich podłoże.

Czym są nieswoiste choroby zapalne jelit?

Nieswoiste choroby zapalne jelit, do których zaliczmy chorobę Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz nieokreślone zapalenie okrężnicy, to grupa chorób układu pokarmowego o niepoznanej dotychczas etiologii (nie wiemy dokładnie skąd one się biorą) i bardzo różnym przebiegu. Prawdopodobnie są one konsekwencją nakładania się na siebie niesprzyjających czynników genetycznych (niekorzystane mutacja może zostać odziedziczona albo powstać de novo), immunologicznych (układ odpornościowy rozpoznaje komórki własnego organizmu jako obce i zaczyna wytwarzać przeciwko nim przeciwciała; tak jakby traktował komórki własnego organizmu jak wirusy albo bakterie i chciał je zwalczyć) oraz środowiskowych (do których zaliczmy między innymi dietę, częste spożywanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych czy stres).

Epidemilogia

Nieswoiste choroby zapalne jelit występują przede wszystkim w krajach rozwiniętych i dotykają tak samo często kobiet co mężczyzn. Szczyt zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit przypada między 20 a 40 rokiem życia

Na czym polega choroba?

W wyniku toczącej się choroby w przewodzie pokarmowych powstają liczne owrzodzenia, które mogą prowadzić do krwawienia, zaburzeń wchłaniania, perforacji (robienia się dziur w przewodzie pokarmowym), tworzenia się przetok (nieanatomicznych połączeń między strukturami, np. przetoka jelitowo-pęcherzowa, to połączenie się jelita z pęcherzem).

Najczęstsze objawy

Do najczęstszych objawów zaliczmy biegunkę (często z domieszką krwi), bóle brzucha, spadek masy ciała, stan zapalny. Taki stan zapalny może manifestować się również poprzez gorączkę oraz podwyższonym CRP, stężeniem leukocytów czy OB. Bardzo często chorobie towarzyszy również niedokrwistość.

Jaki są dostępne formy leczenia?

Z uwagi na bardzo zróżnicowany przebieg choroby u różnych pacjentów, sposoby leczenia mogą być różne w zależności od stanu klinicznego pacjenta. Oprócz leczenia farmakologicznego oraz chirurgicznego niezwykle ważne jest dbanie o styl życia. Szczególnie należy zadbać o prawidłową dietę, ograniczenie sytuacji stresowych czy unikanie przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. paracetamol czy ibuprofen). Ponadto należy zmniejszać do minimum ryzyko infekcji, szczególnie infekcji przewodu pokarmowego.

Do leków najczęściej stosowanych w nieswoistych chorobach zapalnych jelit wyróżniamy:

• Leki przeciwzapalne (np. glikokortykosteroidy, preparaty kwasu aminosalicylowego)
• Leki immunomodulujące i immunosupresyjne
• Leki biologiczne

Oprócz farmakoterapii niektórzy pacjenci mogą wymagać leczenia chirurgicznego, które najczęściej polega na resekcji (usunięciu) fragmentów jelit bądź całego jelita grubego.

Na podstawie:

1. Wojtuń, S.; Gil, J.; Szwed, Ł.; Dyrla, P. Basic Symptoms and Differentiation of Inflammatory Bowel Diseases. Pediatr. Med. Rodz. 10, 61–66.

2. Gonciarz, M.; Szkudłapski, D.; Mularczyk, A.; Radwan, P.; Kłopocka, M.; Bartnik, W.; Rydzewska, G. Wytyczne Postępowania z Chorymi Na Nieswoiste Choroby Zapalne Jelit w Praktyce Lekarza Rodzinnego. Lek. POZ 2017, 3, 1–11.

3. Rampton, D.S.; Shanahan, F. Nieswoiste Choroby Zapalne Jelit; Piąte.; ARW DK MEDIA Poland Sp z o.o.: Warszawa, 2018

O tym, dlaczego zajęłam się tematem niezwoistych chorób zapalnych jelit przeczytasz tutaj.